Çin küresel iklim yönetişiminin aktif katılımcısı ve önemli katkı sağlayıcısı

BM İklim Değişikliği Çerçevesi 28. Taraflar Konferansı (COP28) 30 Kasım-12 Aralık günlerinde Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentinde düzenleniyor. COP28, tarihin en büyük BM iklim konferansı olma özelliğine sahip. Konferansa 167 ülkeden 70 binden fazla temsilci katıldı. Çok sayıda ülkenin temsilcileri, büyüme tarzının yeşil gelişme tarzlarına geçmesi, yenilenebilir enerjinin gelişmesi ve iklim değişikliğiyla küresel mücadelede oynadığı önemli rolden dolayı Çin’i takdirle değerlendirdiler.

Son yıllarda küresel sıcaklık gözle görülür bir boyutta hızla artıyor. Dünya Meteoroloji Teşkilatı’ndan verilen bilgilere göre, bu yılın ilk 9 ayında küresel ortalama sıcaklık, sanayileşme öncesindeki seviyeye göre 1.4 derece fazla oldu. Bu 9 ayın bazılarının sıcaklığı ise 1.5 derece olarak belirlenen kırmızı çizgiyi aştı. Küresel iklimde görülen ciddi değişimler de dünya genelinde doğal afetlerin sıkça meydana gelmesine neden oldu. Tüm dünya ülkeleri, bu durum altında mevcut iklim iş birliğini acilen artırmalı.

Gelişmekte olan sorumlu büyük bir ülke olan Çin, öteden beri, iklim değişikliğiyle mücadeleyi yürütmekte, sürdürülebilir gelişmeyi hızlandırmakta, dolayısıyla küresel iklim yönetişimine akıl ve güç katmaktadır. Çin, iklim değişikliğiyle mücadelede ulusal stratejiyi yerine getirip, karbon emisyonlarının zirveye çıkması ve karbon nötrlüğüne kavuşması için hedeflerini açıkladı, bu hedeflere kavuşmak için “1+N” politika sistemini oluşturdu, endüstri, enerji, ulaştırma sektörlerinde yapısal ayarlamayı yoğunlaştırdı, dolayısıyla iklim değişikliğiyle mücadelede büyük başarılar kaydetti. 2022 yılında Çin’in gerçekleştirdiği karbon emisyon boyutu, 2005 yılına göre yüzde 51 oranında azaldı. Geçen 10 yıl içinde Çin’in yıllık ortalama yüzde 3 oranındaki enerji tüketim artış hızıyla yüzde 6.2’lik ekonomik büyümeye destek verdi. COP28 Başkanı Sultan Al Jaber basına verdiği demeçte, Çin’in küresel iklim değişikliğiyle mücadele için önemli katkı sağladığına işaret ederek, Çin’i küresel yenilenebilir enerji alanındaki öncü olarak nitelendirdi.

 Çin, iklim değişikliğiyle küresel mücadelede iş birliğini kararlılıkla yürütüyor ve diğer ülkelerle temiz ve güzel bir dünya oluşturma kararlılığını gösteriyor. Çin hükümeti, Güney-Güney iklim iş birliğine 20 milyar yuan tutarında özel sermaye desteği sağladı. Eylül 2023 itibariyle Çin iklim değişikliği alanında Güney-Güney iş birliği konusunda onlarca gelişmekte olan ülke ile 48 anlayış muhtırası imzaladı. Çin diğer ülkelerle birlikte 4 düşük karbonlu pilot bölge inşa etti, 120’den fazla gelişmekte olan ülkeden gelen 2 bin 300 hükümet yetkilisine ve teknisiyene eğitim sağladı. Çin ayrıca “Çin-Avrupa yeşil eylemi” programını yerine getirirken, “Çin-Avrupa Karbon Nötrlüğü Araştırma Enstitüsü”nü kurdu ve Küresel Sürdürülebilir Ulaştırma Üst Düzey Forumu’na ev sahipliği yaptı. Çin, attığı somut adımlarla küresel iklim yönetişimi hakkında görüş birliklerini artırdı ve iklim değişikliğiyle mücadele yönünde küresel güveni yükseltti.

 Dünyanın en büyük gelişmekte olan ülkesi ve en büyük gelişmiş ülkesi olan Çin ile ABD arasında iş birliği ve diyalog, küresel iklim yönetişimi için hayati önem taşıyor. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 15 Kasım’da ABD Başkanı Joe Biden ile San Francisco kentinde yaptığı görüşmede, COP28’in başarıyla düzenlenmesi için ortak çaba harcayacaklarını kaydetti. Aynı gün iki ülke arasında iklim krizini göğüslemede iş birliğini artırmayı öngören “Sunnylands Bildirisi” yayımlandı. Buna göre, Çin ile ABD arasında iklim değişiklikliğiyle mücadeleyi yoğunlaşıtıran çalışma ekibi kurulacak. Bu belge ayrıca COP28’in önemli gündemlerini içeriyor. Dünya Meteoroloji Teşkilatı Genel Sekreteri Petteri Taalas basına verdiği demeçte, Çin ve ABD’nin iklim değişikliğiyle mücadele konusundaki olumlu etkileşiminin küresel iş birliği ruhuna uyduğuna işaret ederek, bunun iklim kriziyle küresel mücadeleyi olumlu etkileyeceğini savundu.

 Küresel meydan okuma olan iklim krizinin üstesinden gelmek için tüm dünya ülkeleri ortak çaba harcamalı. Çin öteden beri, adil ve rasyonel iş birliği ile kazan-kazan ilkelerine dayalı küresel iklim yönetişim sisteminin oluşturulmasından yanadır. Çin, sorumlu büyük bir devlet olarak iklim değişikliğiyle küresel iş birliğine aktif şekilde katıldı ve diğer ülkelerle birlikte temiz ve güzel bir dünya oluşturmaya hazırdır.